Smeerwortel
De inheemse plant gewone smeerwortel (Symphytum officinale) is een waardevolle plant voor je tuin. Voor bestuivers, maar de plant verbetert ook de grond. Het is een inheemse wilde plant uit de ruwbladigenfamilie (Boraginaceae). Gewone smeerwortel bloeit langdurig, van mei tot en met september.
De bloemen zijn klokvormig, staan dicht op elkaar in hangende trossen en kunnen paars-violet, roze of wit van kleur zijn. De tamelijk forse bladeren zijn lancetvormig, ruw behaard en aan de onderkant geaderd. En als je het blad kneust, komt er een komkommerachtige geur vrij. Vroeger werden de jonge stengels als asperge bereid en gegeten.
De bloemen bevatten nectar en stuifmeel waar met name hommels op afkomen. De nectar zit diep in de bloem en insecten met een relatief lange tong hebben hier een voordeel. Je ziet ook vaak hommels met korte tong gaatjes bijten in de bloembuis om de nectar gemakkelijker te kunnen bereiken. Bruine vlekjes op de bloemen zijn een aanwijzing van deze gaatjes.
De botanische naam luidt Symphytum en stamt af van het Griekse ‘sumphuo’, wat samengroeien of vergroeien betekent. Het verwijst naar het medicinale gebruik bij onder andere botbreuken. De soortaanduiding officinale betekent ‘geneeskrachtig’. Deze benaming werd aan plantensoorten gegeven die al vanaf de oudheid als geneeskrachtig worden beschouwd. Al bij de Grieken en de Romeinen werd de plant vermeld en geroemd vanwege de kracht om wonden, (gewrichts)ontstekingen en botbreuken te genezen. Maar wees voorzichtig met zelf experimenteren aangezien er ook stoffen in zitten die slecht voor de lever zijn.
De Nederlandse naam heeft gewone smeerwortel te danken aan de taaie, slijmerige en gomachtige substantie die de wortelstok bevat. Deze wortelstok kan wel een meter lang kan worden.
De lange wortels kunnen compacte, verdichte grond losmaken en mineralen (onder andere stikstof, fosfor en kalium) uit de diepte ophalen. Deze mineralen stelt de plant via de (afstervende) bladeren ter beschikking aan de bodem en zo verrijkt de plant de bovenste laag van de bodem constant met voedingsstoffen. Vanwege de vele mineralen, zoals stikstof en kalium, worden de bladeren ook gebruikt voor bemesting: je kunt ze rondom planten aanbrengen of toevoegen aan de composthoop.
Bron: GardenersWorldMagazine