Cursus Moestuinieren naar Velt
door Chris van Geel van www.biotuintilburg.nl
05-02-24 Deel 1 (Losse notities)
LOSSE BODEM is belangrijk voor het bodemleven, dus voor de voeding van de planten.
We kunnen de grondstructuur verbeteren door
- Brekerzand door de klei te werken.
- Basaltmeel toe te voegen.
- Organisch materiaal zoals compost of champost toe te voegen. Champost op karton ca. 10 cm dik. Blad van kool kan op de compost, de wortel niet, vanwege knolvoet.
- Afdekken met blad van populieren of lindeblad (geen eiken of beuken vanwege de looistoffen, die niet goed zijn voor de grond) Een laag van ca. 15 cm, daarover een net. Blad in het voorjaar tussen de rijen gooien.
- Pioniersplanten zoals distels en smeerwortel maken de grond lichter en trekken hem open.
Dit alles maakt de grond luchtiger en er komt meer plaats voor bodemleven.
Het is mogelijk om een drainage te leggen in de natte kleigrond op ca. 1 m diep naar de sloot, om het water af te voeren. Hierbij zijn de buizen voorzien van kokosvezel.
MULCHEN om uitdrogen van de grond te vermijden. Dit trekt wel meer slakken aan.
Als je gras als mulch gebruikt, zorg ervoor, dat er geen zaden bij zitten. In een compost van 60 °C gaan de zaden dood. Voor de paden kunnen houtsnipsels gebruikt worden. Het probleem is, dat als er gefreesd wordt, deze in de bodem komen. Vandaar dat Ad voorstelt, om geen houtsnipsels voor de tussenpaden te gebruiken.
Klei kan zuur zijn. Een Ph waarde van meer dan 6 is goed. Hierbij helpt kalk of basaltmeel. Basaltmeel is beter voor kleigrond, lavameel is beter voor zandgrond.
Waarom wisselteelt?
- Iedere plant heeft andere voedingsstoffen nodig. De planten onttrekken nutriënten en de bodem raakt uitgeput, als je telkens hetzelfde gewas op dezelfde plek plant.
- Steeds de zelfde groente trekt plagen en ziektes aan.
- Bij sommige planten groeit meer onkruid dan bij anderen. Bij worteltjes meer dan bij kolen b.v.
- Kolen kunnen maar 1 x per jaar in hetzelfde vak. Andere groentes kunnen vaker binnen hetzelfde teeltjaar op het zelfde bed, zoals struikbonen.
- Mais is een grassoort, hoef je niet te wisselen. Altijd in een blokje zetten vanwege de windbestuiving. B.v. Aan de kant van de sloot. De stengels na de oogst in de grond steken (voorboren) als afwatering. Mais kun je beter als plantje uitzetten, want de zoete zaden worden graag door diertjes weggesmikkelt.
Combinatieteelt
Geur, kleur, vorm en smaak inzetten om insecten te vermijden. Uien en wortels is een goede combinatie.
"Drie Zusters is een landbouwtechniek uit het precolumbiaanse Noord-Amerika. Het verwijst naar 3 gewassen die samen makkelijk geteeld kunnen worden. Dit zijn, maïs, bonen en pompoen
De indianen planten hun maïs, bonen en pompoen in één veld. Eerst wordt de maïs aangeplant in aardehoopjes van 30 cm hoog en een diameter van 50 cm. Wanneer de maïs een 15 cm hoog gegroeid is, zaait men de bonen en de pompoen uit, afwisselend van maïsplant tot maïsplant.
De drie gewassen bevoordelen elkaar. De maïs geeft hierbij steun aan de bonen en gedeeltelijk de pompoen. De pompoen kruipt over de grond en weert daardoor onkruid. Doordat de pompoen niet plat tegen de grond ligt creëert ze een microklimaat dat meer vocht vasthoudt. De bonen brengen nitraat in de grond dat de maïs en pompoen uit de grond halen." (Uit Wikepedia)
Plantafstanden, wortelgewassen en aardappelen
Worteltjes en pastinaken hebben een luchtige bodem nodig, dus klei mixen met brekerzand. Hou de rijafstand groot, netjes in rijen, zodat de er met de hark goed doorheen komt. Er moet veel gewied worden.
De plantafstand van de meeste groentes zou minstens de schoffelbreedte moeten zijn. Natuurlijk is dit voor spinazie en co anders.
Alle (wortel)gewassen in kleigrond op een rug zetten. In een rug is de grond losser en kunnen de wortels beter groeien en splijten niet. Het water blijft minder staan.
Ook aardappelen op een rug planten, 20 cm diep. Vroege aardappelen zoals de robuuste Frieslander kunnen in juli al geoogst worden. Indien gefreesd wordt, kan de tractor de aardappelen met de ruggen bedekken.
Kool, vrucht, kruiden en bloemen
Spruiten staan 200 dagen op het veld, hebben dus veel tijd nodig en trekken vliegetjes aan. Net als bloemkool is dit een moeilijke groente om te telen. Bloemkool moet ook nog afgedekt worden door het buitenblad te breken en over de kool te vouwen tegen de zon.
Komkommer het beste in de kas. Er zijn buitenkomkommers, maar deze hebben harde schillen, die dus geschild moeten worden, zoals de naam zegt. Wel aan te bevelen is de Kaikura voor buiten. Dit is een kleine komkommersoort.
Paprika: de soorten Kind of the North en de Corno di Torro Rosso zijn voor buiten. Andere soorten beter in de kas laten groeien.
Kruiden houden niet van natte voeten. In bakken zetten, van de grond af dus.
Peulgewassen
Peulen in februari in de grond. De bonen eerst in het water zetten tot ze kiemen, dan 3 boontjes per 30 cm in de rij zetten en een net erover totdat de boontjes uitkomen. Struikbonen komen half mei in de grond. Stokbonen zijn ook zeker de moeite waard. Zeer aan te bevelen stokbonen zijn de zwarte cobras. Dit zijn lange bonen en zo heb je snel een pannetje vol.
Tuinbonen in water kiemen en daarna 5 cm diep planten. Zwarte luizen op tuinbonen kunnen blijven, alleen voor het uitleveren even goed afspoelen, indien geen extra proteïne gewenst is 🙂
In deel 2 gaan we het hebben over de plaagdieren en (on)kruid. Daar verheugen we ons al op, want dit is een belangrijk thema!
Een voorproefje:
*Slakken: rabarberblad, plastic of jute zakken neerleggen, de slakken kruipen hier 's morgens onder en je hoeft ze er alleen maar af te plukken en een paar km verder een leuk plekje voor ze te zoeken. Ze zijn erg territorium georiënteerd, dus als je ze bij de buurman neerzet, zijn ze zo weer terug. Het beste is, om de slakken met aaltjes te bestrijden. Deze eten ze op. Alle slakken hebben aaltjes en op de website www.biotuintilburg.nl staat, hoe je deze zelf kunt kweken.
Hartelijk dank aan Christ van Geel voor deze leerrijke middag! Meer info vinden jullie op de foto's.